Święto Dziękczynienia (Dzień Dziękczynienia), znane powszechnie jako Thanksgiving, jest jednym z najważniejszych i najbardziej charakterystycznych świąt w Stanach Zjednoczonych. Obchodzone co roku w czwarty czwartek listopada, święto to ma długą historię, głęboko zakorzenioną w amerykańskiej kulturze. Jego symbolika łączy elementy dziękczynienia za obfitość, wdzięczności za rodzinę, a także elementy historyczne związane z osadnikami, którzy przybyli do Nowego Świata w XVII wieku. Thanksgiving nie tylko promuje wartości wspólnotowe i rodzinne, ale także jest okazją do refleksji nad tradycją i historią Ameryki.
Historia Święta Dziękczynienia
Początki Święta Dziękczynienia sięgają 1621 roku, kiedy pierwsi purytańscy osadnicy, znani jako Pielgrzymi, zorganizowali uroczysty posiłek po pierwszych trudnych miesiącach spędzonych w kolonii Plymouth, w dzisiejszym stanie Massachusetts. Pierwotne obchody miały charakter dziękczynny za przetrwanie ciężkiej zimy i za pierwsze udane zbiory. W uroczystości wzięli udział także rdzennie amerykańscy mieszkańcy, członkowie plemienia Wampanoag, którzy wsparli Pielgrzymów, ucząc ich jak uprawiać ziemię i zdobywać pożywienie w nowym środowisku.
Przez kolejne stulecia, Święto Dziękczynienia miało różne formy obchodów. W XVIII i XIX wieku, różne stany obchodziły to święto w różnych terminach, a jego ostateczne ujednolicenie na poziomie narodowym miało miejsce dopiero w 1863 roku, kiedy to prezydent Abraham Lincoln ustanowił czwartek pod koniec listopada jako dzień narodowego dziękczynienia. Miało to na celu podniesienie na duchu obywateli podczas trudnych czasów amerykańskiej wojny secesyjnej.
Symbolika i Tradycje
Thanksgiving to święto pełne symboliki i tradycji, które kultywowane są w całych Stanach Zjednoczonych. Najbardziej znanym symbolem święta jest wielki obiad dziękczynny, którego centralnym punktem jest indyk. Tradycja ta pochodzi z pierwszych obchodów i związana jest z obfitością oraz świętowaniem urodzaju. Indyk, faszerowane warzywa, puree ziemniaczane, sos żurawinowy, i placek z dyni to tylko niektóre z popularnych potraw, które pojawiają się na stołach amerykańskich rodzin tego dnia.
Rodzinny posiłek to nie tylko jedzenie, ale także wspólne spędzanie czasu, rozmowy i dzielenie się refleksjami. Wiele rodzin ma zwyczaj wyrażania wdzięczności za różne aspekty swojego życia, co nadaje temu świętu szczególnie ciepły i refleksyjny charakter.
Inną tradycją jest coroczna parada z okazji Święta Dziękczynienia, której najsłynniejszą wersją jest Parada Macy’s w Nowym Jorku. Parada, transmitowana przez telewizję, przyciąga miliony widzów, którzy z zapartym tchem oglądają gigantyczne balony, grupy taneczne, orkiestry i kolorowe platformy. Dla wielu Amerykanów oglądanie tej parady to nieodłączny element świętowania.
Czarny Piątek i Początek Sezonu Świątecznego
Thanksgiving oznacza także początek sezonu świątecznego w Stanach Zjednoczonych. Następny dzień po Święcie Dziękczynienia znany jest jako „Czarny Piątek” (Black Friday) i symbolizuje oficjalne rozpoczęcie świątecznych zakupów. Sklepy otwierają się wcześnie rano, a klienci mogą liczyć na liczne promocje i zniżki. Tradycja ta stała się międzynarodowym fenomenem, a Czarny Piątek jest jednym z najbardziej ruchliwych dni zakupowych roku, co dodatkowo podkreśla komercyjny aspekt okresu przedświątecznego.
Warto także wspomnieć o tym, że zaraz po Czarnym Piątku przypada tzw. „Cyber Monday”, który jest internetowym odpowiednikiem Black Friday. W tym dniu sklepy internetowe oferują specjalne promocje, a zakupy online cieszą się ogromnym zainteresowaniem.
Thanksgiving we Współczesnej Ameryce
Współczesne obchody Święta Dziękczynienia nie ograniczają się tylko do tradycyjnego posiłku i parady. W wielu domach jest to okazja do wspólnego oglądania meczów futbolu amerykańskiego, które stanowią ważną część tego dnia. NFL organizuje specjalne mecze, które są oglądane przez miliony widzów, stanowiąc kolejną, niemal obowiązkową, tradycję tego święta.
Oprócz tego, Święto Dziękczynienia to także czas, kiedy wiele organizacji charytatywnych organizuje zbiórki żywności i pomoc dla osób potrzebujących. Idea dzielenia się obfitością sprawia, że Thanksgiving staje się także momentem, w którym społeczeństwo amerykańskie mocniej zwraca uwagę na tych, którzy mają mniej szczęścia. W wielu miastach odbywają się wydarzenia mające na celu wspieranie bezdomnych i ubogich, co podkreśla aspekt współczucia i solidarności, związany z ideą dziękczynienia.
Kontrowersje i Współczesna Debata
Pomimo swojej popularności, Święto Dziękczynienia budzi także kontrowersje, szczególnie w kontekście relacji z rdzennymi mieszkańcami Ameryki. Dla wielu rdzennych Amerykanów Thanksgiving jest przypomnieniem trudnej i bolesnej historii kolonizacji, która wiązała się z eksploatacją i niszczeniem ich kultur. Dlatego niektórzy obchodzą ten dzień jako „Dzień Żałoby” (National Day of Mourning), co ma na celu zwrócenie uwagi na niesprawiedliwości, jakie dotknęły rdzennych mieszkańców kontynentu.
W ostatnich latach coraz więcej mówi się o potrzebie bardziej inkluzywnego podejścia do historii Święta Dziękczynienia oraz o uznawaniu perspektyw rdzennych społeczności. W amerykańskim społeczeństwie rośnie świadomość na temat potrzeby szacunku wobec tej trudnej historii i zrozumienia wielowymiarowości tego święta.
Zakończenie
Święto Dziękczynienia to czas, w którym Amerykanie zwalniają tempo życia, gromadzą się przy wspólnym stole i wyrażają wdzięczność za dobrobyt, rodzinę i bliskich. Jest to święto pełne tradycji, ale także refleksji nad historią i wartościami, które kształtują społeczeństwo. Thanksgiving to nie tylko indyk i parada, ale także głębsze spojrzenie na dziękczynienie, dzielenie się oraz zrozumienie wielokulturowej i skomplikowanej historii Stanów Zjednoczonych.
Dla wielu Amerykanów Święto Dziękczynienia pozostaje jednym z najważniejszych momentów w roku, pełnym radości, ciepła rodzinnego i okazji do refleksji nad tym, co w życiu najważniejsze. Pomimo kontrowersji, święto to ma na celu budowanie wspólnoty, dzielenie się i okazywanie wdzięczności – wartości, które są uniwersalne i zrozumiałe na całym świecie.
